Metaverses ucieleśniają nową gospodarkę opartą na giełdach krypto-walutowych. Co to są metavers? W jaki sposób rewolucjonizują one cyfrowy krajobraz? W miarę jak metawersalne kryptowaluty nabierają rozpędu, przyglądamy się krajobrazowi tych wirtualnych światów, aby zrozumieć działające w nich siły, wskaźniki, a przede wszystkim ich potencjał rozwoju.
Czym jest metaverse
Dla wielu ekspertów metaverse jest największą cyfrową rewolucją ostatnich dziesięciu lat.
Oznacza to przejście do Web 3.0. Web 1.0 oferował dostęp do informacji. Web 2.0, era sieci społecznościowych, zapewniła interakcję. Metaverse wnosi dodatkowy wymiar immersyjności, czyli środowiska, w którym człowiek czuje się w pełni obecny. Metaverse to powstająca realna gospodarka, oparta na wymianie kryptowalut.
Słowo metaverse dosłownie oznacza „poza” (meta) wszechświatem (vers).
Termin ten obejmuje wszystkie wirtualne wszechświaty. Metaverse jest równoległym, interaktywnym, wciągającym światem 3D, w którym użytkownicy mogą doświadczać rzeczy poprzez awatara (wirtualną postać).
Koncepcja ta odnosi się do gier wideo 3D, ale także do nowych typów metavers zbudowanych na blockchainie, takich jak Decentraland czy The Sandbox. Blockchain wnosi do tych światów zdecentralizowany charakter. Metaverse staje się w ten sposób otwartym i niezależnym ekosystemem, w którym każdy może uczestniczyć za darmo, budować elementy, a nawet wydawać i zarabiać pieniądze.
Metaverse, blockchain, kryptowaluty i NFT
Tak jak w prawdziwym życiu, metawersy są miejscem do handlu. Transakcje dokonywane są w kryptowalutach.
Każda metawersja ma swoją własną kryptowalutę: MANA dla Decentraland, SAND dla The Sandbox, a wkrótce Diem dla Meta, metawersji rozwijanej przez Facebooka.
W metaverse można kupować i sprzedawać ziemię, budynki, ubrania dla swojego awatara itp. Te wirtualne produkty przybierają formę pieniędzy, które można wykorzystać do kupna lub sprzedaży towarów. Te wirtualne produkty przybierają formę niezbywalnych tokenów (NFT).
NFT są zatem istotnym składnikiem metawersji. Reprezentują one wszystkie dobra, które można zdobyć lub zarobić w metaverse: konstrukcje 3D, akcesoria dla awatarów, cyfrowe dzieła sztuki wystawiane w muzeach, czy dowody uczestnictwa w wydarzeniach, które należy odebrać (Proof of Attendance Protocol lub POAP).
Technologie Blockchain i NFT umożliwiły rozwój interoperacyjności pomiędzy tymi różnymi światami. Ponieważ NFT są tytułami własności zarejestrowanymi na blockchainie, własność aktywów cyfrowych nie jest ograniczona do granic konkretnej platformy lub gry. Z technicznego punktu widzenia, to właśnie standardy takie jak ERC-721 pozwalają na wykorzystanie NFT w różnych zastosowaniach i metawersjach.
Para wirtualnych trenerów w postaci NFT może być noszona na awatarze na Decentraland, ale także w innym wirtualnym wszechświecie, a częściowo w świecie rzeczywistym, gdzie będzie widoczna przez okulary rozszerzonej rzeczywistości (AR). Stąd rosnące zainteresowanie metawersami przez takie marki jak Adidas czy Nike.
Z technicznego punktu widzenia jest to możliwe tylko w przypadku otwartych i zdecentralizowanych metawersów opartych na tym samym blockchainie. Taka interoperacyjność nie jest jeszcze możliwa w przypadku większości istniejących metawersów, ale jest to możliwość, która staje się coraz bardziej powszechna.
Najważniejszymi NFT w metaverse są wirtualne nieruchomości, których ceny nieustannie biją rekordy. Niektóre z nich osiągają nowe szczyty, jak ta wirtualna ziemia, która została sprzedana za 2,43 mln dolarów na Decentraland. lub działka Axie Infinity, która poszła za 2,48 mln dolarów.
Cyfrowy bliźniak domu aukcyjnego Sotheby’s na Decentraland
Historyczne daty metawersów
Choć o metaverse mówi się od listopada 2021 roku, to koncepcja nie jest nowa. Słowo to pochodzi z książki „Snow Crash” Neala Stephensona, wydanej w 1992 roku. Został spopularyzowany przez film science fiction Ready Player One, wydany w 2018 roku.
Pierwsze metaverse powstało w 2003 roku, wraz z grą wideo Second Life. Jest on nadal dostępny i aktywny w 2021 roku. Użytkownicy Second Life mogą wcielać się w wirtualne postacie i projektować zawartość gry. Pomysł istniał, ale technologia nie była gotowa we wczesnych latach 2000, aby Second Life stało się prawdziwie demokratyczne i zrównoważone z użytkownikami i markami.
Second Life pozostaje pionierem metaverse. Wiele marek i celebrytów podjęło tam działania marketingowe, m.in. Nike i American Apparel, które otworzyły wirtualne sklepy. Widziano tam również hostessy Budweisera i samochody Scion (Toyota).
Przegląd świata Second Life
Second Life odegrało również istotną rolę w rozwoju Bitcoina. Rzeczywiście, krypto-waluta Second Life, Linen Dollar (L$), wymienialna na walutę fiat, stanowiła bramę dla posiadaczy Bitcoinów na długo przed platformami wymiany. Kryptowaluta stała się wymienialna na dolary dopiero w 2011 roku.
Nowa generacja metawersów zaczęła powstawać w ciągu ostatnich 10 lat, zwłaszcza z The Sandbox, powstałym w 2011 roku i Decentraland, stworzonym w 2015 roku.
Metawers naprawdę przyspieszył w 2021 roku wraz z rozwojem nowych technologii rozszerzonej rzeczywistości (AR) i wirtualnej rzeczywistości (VR), ale także dzięki rozwojowi blockchain, kryptowalut, a zwłaszcza NFT.
Wreszcie, kluczową datą do zapamiętania jest 28 października 2021 roku, kiedy to Mark Zuckerberg zapowiedział zmianę nazwy grupy Facebooka na „Meta” i masowe inwestycje w metaverse. Opinia publiczna uświadomiła sobie wówczas potencjał metawersji, a ceny kryptowalut i gruntów związanych z tym uniwersum gwałtownie wzrosły w kolejnych dniach po wystąpieniu CEO Facebooka.
Jak to jest rewolucja cyfrowa?
Metawersy z pewnością zaburzą gospodarkę cyfrową. Oferują one nowe doświadczenia użytkownikom narzędzi cyfrowych. Technologie rzeczywistości rozszerzonej, rzeczywistości wirtualnej i wideo wolumetrycznego, które rozwijają się i stają się popularne w szybkim tempie, sprawią, że doświadczenia te będą coraz bardziej wciągające.
Użytkownicy mogą odwiedzać sklepy, muzea czy uczestniczyć w koncertach. Mogą one wchodzić w interakcje nie tylko między sobą, ale także z produktami. Mogą również pracować, uczestniczyć w spotkaniach lub targach, uczyć się… W Decentralandzie powstaje nawet uniwersytet.
Musisz sobie wyobrazić metawersum jako świat równoległy. Artyści mogą występować na wirtualnych scenach z awatarem lub w prawdziwym życiu, z hologramem. Konsumenci będą mogli porozmawiać ze sprzedawcą i odbyć jazdę próbną samochodem. Najwięksi sprzedawcy będą mieli tam swoje cyfrowe bliźniaki (jak Adidas w Sandbox). W przyszłości w metaverse dostępne będą również usługi publiczne. Na przykład ratusz w Seulu, stolicy Korei Południowej, opracowuje obecnie swoją wirtualną wersję.
Metavers staną się prawdziwymi miejscami do życia, komunikacji i konsumpcji. Dają one reklamodawcom ogromne możliwości komunikacyjne i marketingowe. Pozwalają one również użytkownikom na zarabianie pieniędzy, jak w przypadku Axie Infinity, gry blockchain „Play-to-Earn”.
Preview of The Sandbox metaverse map
Jakie są główne metawersy?
Istnieje już wiele metawersów, z których najbardziej znane to Decentraland, The Sandbox, Cryptovoxels, SomniumPlace oraz nowa i szeroko komentowana Meta.
W przygotowaniu jest wiele innych metawersów. W rzeczywistości większość graczy z branży gier wideo, portali społecznościowych i e-commerce planuje uruchomienie swoich metavers, takich jak Epic Games (twórca gry Fortnite), Roblox, Alibaba, TikTok, Reddit, VR Chat, a nawet Microsoft. Ta ostatnia jest dobrze przygotowana, aby stać się liderem w tym sektorze, ponieważ jest właścicielem słynnej gry Minecraft, a także profesjonalnego portalu społecznościowego LinkedIn.
Według amerykańskiego banku inwestycyjnego Morgan Stanley, Apple ma być również kluczowym graczem w masowej adopcji technologii rozszerzonej i wirtualnej rzeczywistości, a tym samym w metaverse.
Jakie będą wiodące metawersy?
Podczas gdy pojawi się wiele metawersów, możemy sobie wyobrazić, że nie wszystkie z nich przetrwają, tak jak internetowi gracze z lat 2000.
Po pierwsze, musimy rozróżnić między metawersami z sektora gier wideo a metawersami z sieci społecznych. Przewaga graczy gier wideo polega na tym, że ich użytkownicy są młodzi i już oswojeni z ideą konsumpcji produktów cyfrowych typu wearable. Sieci społecznościowe mają tę przewagę, że mają miliardy użytkowników (3 miliardy użytkowników miesięcznie w przypadku Facebooka).
Interesujące jest również przyjrzenie się różnym rodzajom zarządzania i decentralizacji metawersji. Decentraland, na przykład, jest w całości własnością swoich użytkowników ze zdecentralizowanym systemem zarządzania, w którym decyzje są przegłosowywane przez użytkowników (Decentralized Autonomous Organization lub DAO). Meta Facebooka pozostanie prywatnie zarządzana. The Sandbox jest własnością chińskiej firmy Animoca Brands, ale działa również w ramach systemu DAO. Pytanie brzmi: co będą woleli użytkownicy? Czy zarządzanie oparte na CAD może rzeczywiście funkcjonować w dłuższej perspektywie? Tylko czas pokaże, a interesujące będzie śledzenie ewolucji tych dwóch modeli podejmowania decyzji.
Innym kluczowym elementem, który należy uważnie obserwować, jest poziom inwestycji w poszczególne projekty. Meta zapowiedziała inwestycje w wysokości 10 miliardów dolarów na rok 2022. The Sandbox pozyskał 93 miliony dolarów w listopadzie 2021 roku. Decentraland pozyskał 26 milionów dolarów w 2017 roku i posiada ponad 200 milionów dolarów w MANA (około 900 milionów dolarów w momencie pisania tego tekstu).
Są też inne wskaźniki, które warto obserwować: oczywiście ceny kryptowalut, ceny sprzedaży ziemi, liczba użytkowników, ale też liczba obecnych marek (165 marek w przypadku The Sandbox, m.in. Atari, Smerfy i Snoop Dog).
Warto również subskrybować newslettery, aby ocenić ilość i jakość aktywności i wydarzeń oferowanych w ramach metawersum.
Jaki jest potencjał metawersów?
Według raportu Bloomberg Intelligence, roczny rynek metaverse może być wart 800 miliardów dolarów do 2024 roku. Równolegle amerykański bank Morgan Stanley mówi o rynku o wartości 8 000 miliardów dolarów. Dla porównania, rynek gier wideo w 2021 roku będzie wart około 180 miliardów dolarów.
Potencjał wzrostu technologii rozszerzonej i wirtualnej rzeczywistości jest również wykładniczy. PWC prognozuje wzrost z 39,6 mld euro w 2019 r. do 1 280 mld euro w 2030 r. (+3 000%).
90 firm budujących metaverse (Źródło: CB Insights)
Zakończenie
Meta-verse jest więc istotną zmianą w Internecie, a nawet stanowi rewolucję technologiczną porównywalną z powstaniem tej dziedziny, która jest obecnie częścią naszego codziennego życia.
Podczas gdy wielu krytyków ostrzega przed dystopijnym ryzykiem wirtualnego życia, potencjał rozwoju i innowacji jest ogromny, a metawersy mogą wkrótce stać się częścią naszego codziennego życia.
Wielkim pytaniem pozostaje, kto obejmie przywództwo i które kryptowaluty staną się głównymi graczami w tym sektorze, w nowej branży, która wciąż jest dość nieprzewidywalna i zapowiada ostrą konkurencję.
